Con đường thoát khổ
Này bạn hỡi, hãy cùng tôi đi viếng
Những cảnh đời u uất dưới trần gian
Những đau thương rền rĩ cháy tâm can
Trên mặt đất thương tâm còn diễn tả
Ôi cảnh tượng buồn rầu thê thảm quá:
Đây muôn binh nơi chiến địa giao hùng
Thây chất đầy bên vũng máu tựa sông
Bao sinh mệnh lấp vùi trong gió cát
Lòng hung bạo, ôi, gây bao tai ác
Trên cõi đời. Nhục nhã tới vô biên !
Mà con người đâu có dịp sống yên
Ai biết được ngày mai còn sống nữa ?
Hay cái chết sẽ hiện ra trước cửa ?
Quỷ vô thường, ôi biết tránh vào đâu ?
Đây những cảnh đớn đau trong tật bệnh
Bao nhiêu người lo lắng chạy ngược xuôi
Lo cho người trên giường bệnh chẳng lui
Cơn tật bệnh dày vò trong xác thịt
Và rên siết trên chiếc giường thảm thiết
Ôi đời buồn ! thú vị có gì đâu
Mà luôn luôn ta chỉ thấy khổ đau ?
Đây tức tối vì thân già bệnh hoạn
Chân bước đi, còm cõi gậy đi theo
Run rẩy đầu, lưng còm cọm cong queo
Sống tật bệnh và sống trong hiếu tĩnh
Vì sức vóc tuổi xuân còn đâu tính ?
Đây cảnh nghèo dày xéo nát tâm hồn
Cảnh gia đình khốn khổ sống lầm than
Sống chật vật, sống nghèo nàn, đói rách
Sống xâu xé, sống tham lam, cướp bóc
Dạ tham tàn, điên đảo, sống ngu si
Chẳng biết tu biết sửa lại thân chi
Để lăn lộn mãi trong đường ngũ trọc !
Đau thương quá ! cảnh trần gian thảm khốc
Muôn sinh linh chìm đắm cảnh thê lương
Bao sinh linh còn khắc khoải trong trường
Đau khổ đó. Làm sao ta tìm được
Bờ giải thoát để vượt xa triền phược
Hằng níu ta, ràng buộc lấy tâm ta ?
Anh em ơi, bờ giải thoát không xa
Hãy tỉnh dậy, lìa giấc mơ quái ác
Hãy bước tới, nên biết rằng cảnh vật
Ở quanh ta là hư ảo. Thế mà
Đã từ lâu, ta tự buộc lấy ta
Nên bị kẹt trong buồn đau tủi hận.
(mười hai tuổi)